[کلینی] با سند متّصل دیگر خود روایت مى‌كند از صالح بن سهل همدانى كه گفت: حضرت امام جعفر صادق علیه‌السّلام فرمودند در تفسیر قول خداى تعالى: اللَه نُورُ السَّمَوتِ وَ الأرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَوةٍ فَاطِمَةُ عَلَیهَا السَّلامُ. فِيهَا مِصْبَاحٌ الحَسَنُ. المِصْبَاحُ فِى زُجَاجَة الحُسَینُ. الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّىٌّ فَاطِمَةُ كَوْکبٌ دُرِّىٌّ بَینَ نِسَآءِ أَهْلِ الدُّنْى. يوقَدُ مِن شَجَرةٍ مُبارَكَةٍ إبْرَاهِیمُ عَلَیهِ السَّلامُ. زَيتُونَةٍ لا شَرْقِيةٍ وَ لا غَرْبِيةٍ لا یهُودِیةٍ وَ لا نَصْرَانِیةٍ. يكَادُ زَيتُهَا يضِى‌ءُ یکادُ العِلْمُ ینْفَجِرُ بِهَا وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَار.
نُورٌ عَلَى نُور إمَامٌ مِنهَا بَعْدَ إمَامٍ. يهْدِى اللَه لِنُورِهِ مَن يشَآء یهْدِى اللَه لِلائِمَّةِ مَنْ یشَآء؛ وَ يضْرِبُ اللَه الامْثَالَ لِلنَّاس.
قُلْتُ: أَوْ كَظُلُماتٍ؟ قَالَ: الاوَّلُ وَ صَاحِبُهُ یغْشَیهُ مَوْج الثَّالِثُ. مِن فَوْقِهِ مَوْجٌ … ظُلُمَتٌ الثَّانِى. بَعْضُهَا فَوْقَ بَعْضٍ مُعَاوِیةُ لَعَنَهُ اللَه وَ فِتَنُ بَنِى‌أُمَیةَ؛ إذَا أَخْرَجَ يدَه المُؤْمِنُ فِى ظُلْمَةِ فِتْنَتِهِم لَمْ يكَدْ يرَيهَا. وَ مَن لَمْ يجْعَلِ اللَه لَهُ نُورًا إمَامًا مِنْ وُلْدِ فَاطِمَةَ عَلَیهَا السَّلامُ، فَمَا لَهُ مِن نُور إمَامٍ یوْمَ القِیامَةِ.
وَ قَالَ فِى قَوْلِهِ: يسْعَى نُورُهُم بَينَ أَيدِيهِمْ وَ بِأَيمَانِهِمْ: أَئِمَّةُ المُؤْمِنِینَ یوْمَ القِیامَةِ، تَسْعَى بَینَ یدَىِ المُؤْمِنِینَ وَ بِأَیمَانِهِمْ حَتَّى ینَزِّلُوهُمْ مَنَازِلَ أَهْلِ الجَنَّة. 1
در این آیه مباركه، مشكوة فاطمه علیها السّلام است؛ و در عبارتِ فِيهَا مِصْبَاحٌ، مصباح حسن است؛ و در عبارت المِصْبَاحُ فِى زُجَاجَةٍ، زجاجه حُسین است؛ و در عبارت الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّىٌّ فاطمه ستاره‌اى تابناك مى‌باشد در میان زنان اهل دنیا.
يوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُبارَكَةٍ ابراهیم علیه‌السّلام است كه زَيتُونَةٍ لا شَرْقِيةٍ وَ لا غَرْبِيةٍ نه یهودى مى‌باشد و نه نصرانى. يكَادُ زَيتُهَا يضِى‌ءُ: نزدیك است علم از آن منفجر گردد وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ.
نُورٌ عَلَى نُورٍ: امامى است از او پس از امامى. يهْدِى اللَه لِنُورِهِ مَن يشَآءُ: هدایت مى‌كند خدا به ائمّه هر كس را كه بخواهد. وَ يضْرِبُ اللَه الامْثَالَ لِلنَّاسِ.
راوى گوید: من عرض كردم: أَوْ كَظُلُماتٍ تفسیرش چه مى‌باشد؟
امام صادق علیه‌السّلام فرمودند: اوّلى و رفیقش؛ يغْشَيهُ مَوْج: سوّمى است. مِن فَوْقِهِ مَوْجٌ … ظُلُمَتٌ: ثانى. بَعْضُهَا فَوْقَ بَعْض: معاویه لعنَه اللَه مى‌باشد با فتنه‌هاى بنى‌امیه. إذَا أَخْرَجَ يدَه: (هنگامیکه خارج كند دستش را) مؤمن در تاریكى فتنه هایشان، لَمْ يكَدْ يرَيهَا (نزدیك نیست كه آن را ببیند). وَ مَن لَمْ يجْعَلِ اللَه لَهُ نُورًا مراد از نُورًا امام است از اولاد فاطمه علیها السّلام، فَمَا لَهُ مِن نُور مراد از نُورٍ، امام است در روز قیامت.
- اصول كافى، ج ١، كتاب الحجّة، باب أنّ الائمّة علیهم‌السّلام نور الل‍ه عزّ و جلّ، ص ١٩٥، حدیث پنجم.
كُلینى همین مضمون را با سند دیگر از علىّ بن جعفر علیه‌السّلام از برادرش موسى علیه‌السّلام روایت كرده است. 2